Dieta seniora: Jak podawać posiłki? Kilka zasad
Sposób żywienia seniora różni się od diety stosowanej przez osoby w młodszym wieku, gdyż w dużej mierze jest zdeterminowany przez ograniczenia i choroby pojawiające się w organizmie człowieka po przekroczeniu pewnej granicy wiekowej. Odpowiednia metoda podawania pokarmu powinna uwzględniać wspomniane zmiany i być dostosowana do stanu zdrowia podopiecznego.
Problemy związane z odżywianiem najczęściej pojawiające się u osób starszych to:
- braki w uzębieniu i konieczność używania protez powodują trudności z gryzieniem i przeżuwaniem
- mniejsza ilość wydzielanej śliny i zawartych w niej enzymów – suchość w jamie ustnej, kłopoty z formowaniem kęsów i przełykaniem ich
- zanikanie kubków smakowych – obniżenie zdolności odczuwania smaków, zmniejszenie apetytu
- osłabienie mięśni przełyku – kłopoty z połykaniem
- ogólne spowolnienie procesu trawienia
Wszystkie te zmiany mogą skutecznie zniechęcić podopiecznego do przyjmowania zalecanych dla niego ilości i rodzaju pokarmów. Jak sobie z tym radzić? Oto kilka wskazówek:
- Podawane produkty powinny być miękkie i rozdrobnione. Chleb, czy herbatniki możemy moczyć w płynach, a do innych potraw dodawać sosy. Owoce kroimy na cząstki.
- Warto pamiętać o tym, aby podopieczny zawsze miał jakiś napój do popijania.
- Ważna jest odpowiednia pozycja przy jedzeniu: wyprostowana – siedząca lub półleżąca, a głowa lekko pochylona w kierunku klatki piersiowej.
- Dania powinny być urozmaicone i wyglądać apetycznie, warto dodawać do nich aromatyczne przyprawy ziołowe dla wzmocnienia smaku. Ostrych przypraw należy unikać!
- Wszystkie produkty podajemy bez opakowania, zapobiegnie to ewentualnemu zakrztuszeniu się jakąś jego częścią.
- Mięsa podajemy bez kości.
- Należy każdorazowo sprawdzić temperaturę jedzenia by uniknąć oparzenia.
- Podopiecznemu zakładamy serwetkę, w żadnym wypadku – śliniaczek!
- Jeżeli podopiecznemu trzęsą się ręce – kubek lub szklankę napełniamy do połowy lub napój podajemy w specjalnym kubku-niekapku. Można użyć także słomki.
- Pilnujmy, by podopieczny posiłek spożywał powoli i dokładnie przeżuwał każdy kęs.
- Przed posiłkiem warto podopiecznego zaprowadzić do toalety, by potem nie przerywać jedzenia.
Pamiętaj! Karmienie podopiecznego jest koniecznością. Samodzielne jedzenie daje mu poczucie niezależności, dlatego, gdy nie jest to konieczne – nie wyręczajmy go w trzymaniu sztućców.
Gdy podejrzewamy kłopoty natury stomatologicznej – umówmy wizytę lekarską, nawet, gdy podopieczny twierdzi, że jest ona zbędna.